TCDD’nin çalışanları için yaptırttığı Zenith’ler…

 

Zenith Osmanlı Devleti zamanında Türkiye pazarında cep saati satmaya başlamıştır.
K. Serkisoff&Cte ve Maison Vartan’ın (Pera) 1918 yılında verdiği Zeniht reklamlarına dahi rastlanmaktadır.
TCDD de Zenith’in düzenli “müşterisi” olmuş ve çalışanları için yaptırttığı Zenith’ler 1930’dan 1950’ye kadar, emaye (porselen) kadranlı olup, arka kapağında TC ibaresi ve TCDD’nin logosu yer alır.
Büyük çağunluğunda sağ yöne doğru yer alan lokomotifin, bu kez buharlı lokomotif olarak, çok az da olsa, sol yöne doğru olduğu gümüş kasa örnekler de vardır.
Daha eski üretimlerde, 1960’lar üretimlerindeki gibi kadranda yıldız yer almaz ve sadece “Devlet Demir Yolları” yazar.
1960’lı yıllarda üretilen ve kadranı artık emaye olmayan, “T.C. Devlet Demir Yolları”ibareli modelde yıldız da yer alır.
Çok popüler olan bu model, demiryolu çalışanları dışındakiler tarafından da kullanılmaya başlanır.
1960’lı yılların sonlarından 1972 öncesine kadar üretilen modelde ise, arka kapakta TCDD logosu ve ay yıldız yerine, lokomotifin alt ve üstünde Zenith’in istisnai olarak aynı saatte birlikte kullanılan eski ve yeni logoları yer alır.
Oldukça nadir olan bu 2 Zenith logolu modelin, az da olsa Türk logolu örnekleri de görülür.
Amerikalıların 1970’li yıllarda Zenith’i satın almasıyla birlikte mekanik mekanizmanın kullanımına son verilir ve arka kapakta sadece lokomotif figürü (logosuz) kullanılır.
1960’ların sonlarında TCDD tarafından kullanılan saatlerin arka kapağında artık lokomotif de yer almaz (Fransa demiryollarının kullandığı saatler gibi).
Bunların arka kapağının ortasında TCDD logosu vardır.
Bu örnek, TCDD tarafından 15 yılı aşkın bir süre kullanılmasına rağmen çok daha nadirdir.